Wygrana z bankiem i unieważnienie kredytu frankowego (CHF) to dla wielu frankowiczów spełnienie długo wyczekiwanego marzenia – odzyskanie wpłaconych pieniędzy i uwolnienie się od toksycznego zobowiązania. Jednak zanim radość całkowicie weźmie górę, warto na chwilę się zatrzymać i zadać sobie ważne pytanie: czy po unieważnieniu kredytu trzeba zapłacić podatek od korzyści?
Unieważnienie kredytu CHF a podatek od korzyści – co musisz wiedzieć?
Dobra wiadomość jest taka, że co do zasady – odzyskane środki nie podlegają opodatkowaniu. Unieważnienie umowy CHF oznacza bowiem, że strony zwracają sobie to, co świadczyły, a nie osiągają „dochodu” w rozumieniu przepisów podatkowych. Niestety, to nie zamyka jeszcze całkowicie tematu. W niektórych przypadkach frankowicze mogą być zobowiązani do korekty wcześniejszych rozliczeń podatkowych – na przykład, jeśli korzystali z ulg podatkowych związanych z odsetkami od kredytu hipotecznego. Może to oznaczać konieczność dopłaty podatku za poprzednie lata.
Aby uniknąć niespodzianek w kontakcie z urzędem skarbowym, warto znać zarówno ogólne zasady podatkowe, jak i aktualne interpretacje Krajowej Informacji Skarbowej (KIS). W dalszej części artykułu wyjaśniamy krok po kroku, kiedy i na jakich zasadach może pojawić się obowiązek podatkowy, i co zrobić, by bezpiecznie rozliczyć korzyść uzyskaną po unieważnieniu umowy.
Co naprawdę oznacza unieważnienie kredytu CHF?
Unieważnienie umowy kredytu frankowego (CHF) sprawia, że traktuje się ją tak, jakby nigdy nie została zawarta. W świetle prawa oznacza to obowiązek wzajemnego zwrotu świadczeń: bank oddaje kredytobiorcy wszystkie wpłacone raty, prowizje oraz inne opłaty, natomiast kredytobiorca zwraca bankowi wyłącznie wypłacony kapitał kredytu – bez odsetek czy innych kosztów finansowania. W praktyce oznacza to, że saldo do spłaty po unieważnieniu jest zwykle dużo niższe niż kontynuowanie spłaty na pierwotnych warunkach. Dla frankowicza unieważnienie kredytu CHF to zatem nie tylko formalne zakończenie toksycznej umowy, ale także wymierna korzyść finansowa.
Czy urząd skarbowy może uznać tę korzyść za przychód? | Podatek od korzyści
Wielu frankowiczów z Rzeszowa i innych miast zastanawia się, czy korzyść finansowa osiągnięta po unieważnieniu kredytu CHF może zostać potraktowana przez urząd skarbowy jako przychód podlegający opodatkowaniu. Obawy te są zrozumiałe, jednak aktualna linia interpretacyjna jest dla kredytobiorców korzystna. Zarówno stanowiska organów podatkowych, jak i orzecznictwo sądów administracyjnych jednoznacznie wskazują, że unieważnienie umowy kredytowej nie generuje nowego źródła przychodu. W świetle prawa jest to jedynie rozliczenie wzajemnych świadczeń między bankiem a klientem, a nie uzyskanie nowego majątku. W praktyce oznacza to, że po unieważnieniu kredytu podatek od korzyści co do zasady nie jest należny.
Interpretacje Krajowej Administracji Skarbowej a podatek od korzyści
W wydawanych interpretacjach indywidualnych Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) konsekwentnie podkreśla, że zwrot świadczeń po unieważnieniu umowy kredytu frankowego nie stanowi przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o PIT. Organy podatkowe uznają, że w takiej sytuacji nie dochodzi do powstania nowego majątku, lecz jedynie do rozliczenia nienależnie świadczonych kwot. To dobra wiadomość dla frankowiczów, którzy obawiają się obowiązku zapłaty podatku od korzyści. Warto jednak mieć na uwadze, że każda sprawa może być oceniana indywidualnie w zależności od szczegółów konkretnej sytuacji. Dlatego przed podjęciem działań związanych z rozliczeniem odzyskanych środków zaleca się skonsultowanie sprawy z doświadczonym prawnikiem z Kancelarii de Ostoja – Starzewski, Petka i Wspólnicy lub doradcą podatkowym.
Kiedy może pojawić się ryzyko podatkowe?
Chociaż standardowe unieważnienie kredytu frankowego nie powoduje powstania przychodu, istnieją sytuacje, w których może pojawić się ryzyko podatkowe. Dotyczy to przede wszystkim przypadków, gdy bank – bez wyroku sądu – dobrowolnie umarza część kapitału, odsetek lub innych należności. W takiej sytuacji urząd skarbowy może uznać, że doszło do częściowego umorzenia zobowiązania, co zgodnie z ustawą o PIT może być traktowane jako przychód podlegający opodatkowaniu. Dlatego przed przyjęciem propozycji ugody od banku warto dokładnie przeanalizować jej skutki podatkowe, najlepiej przy wsparciu doradcy podatkowego lub prawnika specjalizującego się w sprawach frankowych.
Podsumowanie | podatek od korzyści po unieważnieniu kredytu frankowego
Frankowicze z Rzeszowa i całej Polski mogą spać spokojnie – unieważnienie kredytu CHF co do zasady nie rodzi obowiązku zapłaty podatku od korzyści, o ile ogranicza się do wzajemnego zwrotu świadczeń na mocy wyroku sądu. Kluczowe znaczenie ma jednak prawidłowe poprowadzenie całego procesu – od pozwu aż po rozliczenia podatkowe. Dlatego tak ważne jest, aby postępowanie prowadziła doświadczona kancelaria, która zadba nie tylko o korzystny wyrok, ale również o pełne bezpieczeństwo podatkowe klienta. Odpowiednie przygotowanie na każdym etapie pozwala uniknąć ryzyka i w pełni cieszyć się wygraną z bankiem.
Autor: Eksperci Kancelarii de Ostoja-Starzewski, Petka i Wspólnicy Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych