Nowy projekt ustawy frankowej zapowiada szereg zmian proceduralnych, które mają przyspieszyć rozpoznawanie spraw dotyczących kredytów frankowych. Proponowane przepisy nie wprowadzają rewolucji w prawie materialnym, lecz skupiają się na uproszczeniu procedur i wzmocnieniu narzędzi, dzięki którym sprawy frankowe będą mogły toczyć się szybciej i sprawniej.
Celem ustawy jest przede wszystkim odciążenie sądów, ujednolicenie praktyki orzeczniczej oraz zwiększenie efektywności procesów, które w wielu przypadkach trwają obecnie po kilka lat. Projekt ma również zapewnić frankowiczom większą przejrzystość zasad rozliczeń z bankiem oraz stworzyć ramy ułatwiające zawieranie ugód.
Jakie zmiany proceduralne przewiduje projekt ustawy frankowej?
Projekt ustawy frankowej koncentruje się na rozwiązaniach procesowych mających przyspieszyć postępowania i zmniejszyć obciążenie sądów. Najważniejsze zmiany obejmują możliwość rozpoznawania spraw frankowych na posiedzeniu niejawnym – a więc bez konieczności organizowania rozprawy oraz szersze wykorzystanie trybów zdalnych i pisemnych.
Nowe przepisy mają również umożliwić kompleksowe rozliczenie wzajemnych roszczeń stron w jednym postępowaniu. Oznacza to, że sąd będzie mógł w jednym wyroku rozliczyć zarówno roszczenia frankowicza wobec banku, jak i roszczenia banku wobec klienta, bez konieczności prowadzenia osobnych procesów.
Ustawa frankowa zakłada też uproszczenie wymogów dowodowych w tych sprawach, w których linia orzecznicza TSUE i Sądu Najwyższego jest już ugruntowana. Dzięki temu sędziowie będą mogli szybciej wydawać wyroki, opierając się na gotowych wzorcach i ustalonych interpretacjach.
Czy ustawa frankowa faktycznie wstrzyma spłatę rat po złożeniu pozwu?
Jedną z najbardziej komentowanych propozycji nowej ustawy frankowej jest automatyczne zawieszenie obowiązku spłaty rat po doręczeniu bankowi odpisu pozwu. Mechanizm ten miałby chronić frankowiczów przed dalszymi obciążeniami finansowymi w czasie trwania procesu, bez konieczności składania odrębnego wniosku o zabezpieczenie.
W praktyce oznaczałoby to, że po formalnym rozpoczęciu postępowania frankowicz nie musiałby już regulować rat kredytowych aż do czasu wydania wyroku. Rozwiązanie to ma charakter ochronny – zapewnia konsumentowi finansowy oddech, który w wielu przypadkach może być kluczowy dla zachowania płynności domowego budżetu.
Projekt wprowadza również wyjątek. Jeśli frankowicz do chwili wniesienia pozwu nie spłacił jeszcze nominalnej wartości wypłaconego kapitału, możliwe będzie dalsze regulowanie rat mimo automatycznego zawieszenia.
Jakie uprawnienia zyskają sądy w sprawach frankowych?
Projekt ustawy frankowej znacząco poszerza kompetencje sądów w zakresie organizacji postępowań. Sędziowie mają zyskać możliwość rozpoznawania spraw na posiedzeniach niejawnych oraz w trybie zdalnym, co pozwoli na szybsze podejmowanie decyzji i ograniczenie liczby rozpraw.
Dodatkowo ustawa frankowa umożliwi sądom jednoczesne rozliczanie roszczeń wzajemnych stron, co pozwoli uniknąć dublowania procesów i ma w założeniu przyspieszyć uzyskanie ostatecznego rozstrzygnięcia. Dla frankowiczów oznacza to krótszy czas oczekiwania na wyrok i niższe koszty postępowania.
Trzeba jednak pamiętać, że nie wszystkie sprawy nadają się do rozpoznania bez rozprawy. W bardziej złożonych przypadkach – np. gdy konieczne jest przesłuchanie stron lub analiza indywidualnych okoliczności – sądy nadal będą korzystać z tradycyjnego modelu rozprawy. Ostateczny efekt zależeć więc będzie od praktyki sędziów i sposobu stosowania nowych narzędzi procesowych.
Jak ustawa frankowa wpłynie na banki i rozliczenia wzajemne?
Projekt ustawy frankowej zakłada również zmiany dotyczące pozycji banków w procesach frankowych. Przewiduje ona możliwość zgłaszania przez banki roszczeń wzajemnych – np. żądań zwrotu wypłaconego kapitału – już w toku jednego postępowania frankowego.
Takie rozwiązanie ma przyspieszyć proces rozliczeniowy i doprowadzić do jednego, spójnego wyroku określającego ostateczny bilans należności. W praktyce może to jednak wymagać od kredytobiorców większej staranności w przygotowaniu dowodów: potwierdzeń przelewów, harmonogramów spłat czy wyliczeń własnych. Dzięki temu sąd będzie mógł precyzyjnie porównać świadczenia obu stron i ustalić, kto faktycznie jest dłużnikiem, a kto wierzycielem. Choć to rozwiązanie ma usprawnić sprawy frankowe, może również wymagać większej czujności i zaangażowania ze strony konsumentów.
Jak frankowicze mogą przygotować się do zmian?
Bez względu na ostateczny kształt ustawy frankowej, warto już teraz zadbać o porządek w dokumentach i przygotować się do ewentualnego postępowania. Najważniejsze kroki to:
- zebranie umowy kredytowej wraz z aneksami,
- zgromadzenie potwierdzeń wszystkich wpłat,
- przygotowanie szczegółowej chronologii zdarzeń,
- wykonanie wstępnego przeliczenia rozliczeniowego.
Dzięki temu frankowicz będzie mógł szybciej zareagować na zmiany i zyskać silniejszą pozycję w negocjacjach z bankiem lub w procesie sądowym. Dobrze przygotowana dokumentacja i dokładne obliczenia stanowią obecnie najskuteczniejszą ochronę interesów frankowicza.
Podsumowanie – czego można się spodziewać po ustawie frankowej?
Nowa ustawa frankowa ma na celu przede wszystkim usprawnienie postępowań i przyspieszenie wydawania wyroków w sprawach frankowych. Wprowadzenie możliwości rozpoznawania spraw frankowych na posiedzeniach niejawnych, procedur zdalnych oraz kompleksowego rozliczania roszczeń wzajemnych może znacząco skrócić czas oczekiwania na orzeczenie.
Jednocześnie należy pamiętać, że uproszczenie procedur nie zastąpi rzetelnego przygotowania do sprawy. Każdy frankowicz powinien zadbać o dokumentację, wykonać przeliczenie wpłat i skorzystać z pomocy prawnika, który na bieżąco śledzi zmiany legislacyjne.
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Czy warto czekać na wejście ustawy frankowej, zanim złożę pozew?
To zależy od konkretnej sytuacji. W wielu przypadkach złożenie pozwu już teraz może być korzystniejsze, ponieważ zabezpiecza Twoje prawa wcześniej. W innych – lepiej poczekać na nowe przepisy. Najlepiej podjąć decyzję po analizie prawnej i kalkulacji rozliczeniowej.
Gdzie znaleźć aktualny tekst projektu ustawy frankowej?
Oficjalny projekt i jego uzasadnienie są dostępne w serwisie Rządowego Centrum Legislacji oraz na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości. Warto też śledzić komentarze prawników publikowane w serwisach branżowych i mediach finansowych.