Masz kredyt frankowy i zastanawiasz się, czy Twoja umowa zawiera nieuczciwe zapisy? A może już spłaciłeś kredyt CHF i chciałbyś wiedzieć, czy możesz dochodzić zwrotu pieniędzy od banku? Zanim skorzystasz z pomocy prawnika, możesz samodzielnie wykonać pierwszy krok – sprawdzić, czy Twoja umowa zawiera klauzule abuzywne, czyli niedozwolone postanowienia. W tym artykule pokażemy Ci, jak to zrobić w kilku prostych krokach.
Czym są klauzule abuzywne w umowie kredytowej CHF?
Klauzule abuzywne (niedozwolone) to zapisy w umowie, które:
- rażąco naruszają interesy konsumenta,
- nie były indywidualnie uzgodnione z klientem,
- są sprzeczne z dobrymi obyczajami,
- i nie są jednoznaczne.
W przypadku kredytów frankowych (CHF) najczęściej spotykanymi klauzulami abuzywnymi są te, które dotyczą sposobu przeliczania kwoty kredytu i rat z franków na złotówki (lub odwrotnie), a także ustalania kursu waluty przez sam bank – bez jasnych zasad i kontroli klienta.
Najczęstsze klauzule abuzywne w kredytach frankowych – na co warto zwrócić uwagę?
Wiele umów kredytów hipotecznych we frankach szwajcarskich zawierało klauzule abuzywne, czyli niedozwolone postanowienia umowne, które rażąco naruszają interesy konsumentów i są sprzeczne z dobrymi obyczajami. Przykładem takiej klauzuli jest zapis: „Kwota kredytu zostanie przeliczona według kursu kupna CHF z Tabeli kursów obowiązującej w Banku w dniu uruchomienia kredytu”. Problem polega na tym, że bank jednostronnie ustalał kurs kupna, bez jakiegokolwiek udziału klienta. Podobnie kontrowersyjny jest zapis: „Raty kredytu będą spłacane według kursu sprzedaży CHF z Tabeli kursów Banku”, w którym również kurs był ustalany arbitralnie przez bank, bez przejrzystych i obiektywnych kryteriów. Częstym zarzutem wobec banków było także brak odpowiedniego poinformowania o ryzyku kursowym, przez co klienci nie byli świadomi, jak zmienność kursu franka szwajcarskiego może wpłynąć na wysokość ich rat. Takie klauzule abuzywne są dziś masowo podważane w sądach, a ich stwierdzenie może prowadzić nawet do unieważnienia całej umowy kredytowej i zwrotu nadpłaconych rat przez bank.
Jak samodzielnie sprawdzić swoją umowę kredytową CHF?
Sprawdzenie, czy Twoja umowa kredytowa CHF zawiera klauzule abuzywne, można wykonać w kilku krokach:
- Odszukaj umowę i aneksy
Znajdź swoją oryginalną umowę kredytową, wraz z wszystkimi aneksami i załącznikami. Skoncentruj się na zapisach dotyczących:
- sposobu wypłaty kredytu,
- zasad ustalania kursu walut,
- sposobu spłaty rat,
- tabel kursów i odwołań do nich.
- Poszukaj niedozwolonych zapisów
Zwróć uwagę, czy w umowie pojawiają się sformułowania typu:
- „według Tabeli kursów Banku”,
- „Bank ustala kurs samodzielnie”,
- brak odniesienia do obiektywnego źródła kursów (np. NBP).
Co oznacza znalezienie klauzul abuzywnych w umowie?
Jeśli Twoja umowa zawiera klauzule abuzywne, możesz mieć prawo do:
- unieważnienia całej umowy kredytu CHF – co oznacza, że umowa traktowana jest tak, jakby nigdy nie została zawarta,
- odzyskania nadpłaconych rat
- zwrotu opłat, prowizji i innych kosztów, które były naliczane na podstawie nieuczciwych zapisów.
Warto dodać, że ponad 90% spraw frankowych w polskich sądach kończy się korzystnie dla kredytobiorców, co pokazuje, że warto dochodzić swoich praw.
Czy można to zrobić samodzielnie, bez pomocy kancelarii?
Samodzielne rozpoznanie klauzul abuzywnych to dobry pierwszy krok. Jednak aby skutecznie dochodzić swoich roszczeń – np. w sądzie – warto skorzystać z pomocy specjalistów. Umowy kredytowe są skomplikowane, a banki dysponują zespołami prawników.
Kancelaria de Ostoja-Starzewski, Petka i Wspólnicy oferuje bezpłatną analizę umowy kredytowej CHF oraz pomoc w przygotowaniu sprawy przeciwko bankowi. Działamy transparentnie i skutecznie – mamy doświadczenie w sprawach frankowych i pomagamy klientom z całego kraju.
Autor: Eksperci Kancelarii de Ostoja-Starzewski, Petka i Wspólnicy Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych