W związku z coraz częstszymi sporami sądowymi pomiędzy konsumentami a bankami, warto zadać sobie pytanie: które banki najczęściej naruszają przepisy ustawy o kredycie konsumenckim? Jest to bardzo istotne dla konsumentów, którzy korzystają z kredytów, aby mieli świadomość, czy ich bank również stosował nieuczciwe zapisy w zawieranych umowach. Taka wiedza może skłonić Kredytobiorcę do gruntownej analizy swojej umowy i sprawdzenia czy może skorzystać z tzw. sankcji kredytu darmowego.
Czym jest sankcja kredytu darmowego?
Zgodnie z art. 45 ustawy o kredycie konsumenckim, jeżeli kredytodawca narusza przepisy dotyczące udzielania kredytów konsumenckich, Kredytobiorca ma prawo złożyć pisemne oświadczenie, że zwraca tylko kapitał kredytu. Jest to tzw. sankcja kredytu darmowego (SKD), która w największym uproszczeniu polega na tym, że jeżeli w umowa kredytowa zawiera narusza przepisów ustawy o kredycie konsumenckim, to konsument ma prawo „ukarać” bank poprzez pozbawienie go odsetek, prowizji i innych kosztów. W efekcie zastosowania sankcji kredytu darmowego, Kredytobiorca zwraca bankowi wyłącznie kapitał kredytu, czyli oddaje dokładnie tyle ile pożyczył, bank zaś nie uzyskuje jakiegokolwiek wynagrodzenia z tytułu udzielenia kredytu.
Czy sankcja kredytu darmowego ma zastosowanie do każdej umowy kredytu konsumenckiego?
Żeby skorzystać z sankcji kredytu darmowego umowa musi spełniać pewne kryteria wskazane w powołanej ustawie. Przede wszystkim należy pamiętać, że ustawa ta dotyczy głównie kredytów gotówkowych o wartości do 255.550 zł (albo równowartości tej kwoty w innej walucie), które zostały zawarte po 18 grudnia 2011 roku i nie są zabezpieczone hipoteką. Co istotne, ustawa ma zastosowanie zarówno do kredytów aktywnych, jak też tych już spłaconych. Należy mieć jednak na uwadze, że w przypadku kredytów spłaconych, uprawnienie do złożenia oświadczenia o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego wygasa po upływie roku od dnia wykonania umowy.
Jakiego rodzaju naruszeń dopuszczają się banki?
Z analizy treści ustawy o kredycie konsumenckim oraz umów kredytowych różnych banków wynika, że wśród naruszeń uprawniających konsumenta do skorzystania z SKD, można zaliczyć m.in.:
- doliczenie prowizji do kwoty kredytu, co w sposób „sztuczny” zawyża kwotę, od której bank później nalicza należne mu odsetki;
- błędnie podane informacje lub całkowity ich brak w zakresie wskazania wszystkich kosztów spłacanych przez Kredytobiorcę wraz z ratą kredytu, takich jak prowizja, ubezpieczenie kredytu, czy oprocentowanie;
- źle obliczone i wskazane w umowie oprocentowanie kredytu, które powinno być obliczone wyłącznie na podstawie kwoty kapitału rzeczywiście udostępnionego Kredytobiorcy;
- nieprawidłowe obliczenie i wskazanie rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania (RRSO), co jest spowodowane nieuprawnionym doliczeniem prowizji do kwoty kredytu, celem „sztucznego” zawyżenia należnych bankowi odsetek.
Które banki najczęściej dopuszczają się takich naruszeń?
Analiza funkcjonujących na rynku umów kredytowych pozwala na wytypowanie kilku banków, których umowy najczęściej zawierają naruszenia ustawy o kredycie konsumenckim. Dzięki temu, Kredytobiorcy mogą skorzystać z sankcji kredytu darmowego w m.in.:
- PKO BP S.A.
- Pekao S.A.
- Santander Consumer Bank S.A.
- mBank S.A.
- Bank Millennium S.A.
- Alior Bank S.A.
- VeloBank S.A.
- PNB Paribas S.A.
- Credit Agricole S.A.
- Citi Handlowy – Bank Handlowy w Warszawie S.A.
- Nest Bank S.A.
- Bank Pocztowy S.A.
Co zrobić jeżeli podejrzewamy, że nasza umowa kredytowa może zawierać takie naruszenia?
Samodzielna analiza umowy kredytu może być trudna dla konsumenta, dlatego najlepiej skonsultować sprawę z prawnikiem specjalizującym się w dochodzeniu od banków tego typu roszczeń. Wyspecjalizowany prawnik szybko pomoże ustalić czy takie naruszenia rzeczywiście miały miejsce w konkretnej umowie, jak też oszacuje korzyści dla Kredytobiorcy i sprawnie przeprowadzi proces sądowy. Jedną z kancelarii, z którą warto się w takiej sprawie skonsultować jest de Ostoja-Starzewski, Petka i Wspólnicy Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych. Doświadczona kancelaria z Rzeszowa świadczy kompleksową pomoc prawną konsumentom w dochodzeniu ich roszczeń od banków.
autor: adwokat Katarzyna Kajmowicz, Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych de Ostoja-Starzewski, Petka i Wspólnicy