Zapewne każda osoba, która kiedykolwiek zaciągnęła zobowiązanie w instytucji finansowej, czy to w formie kredytu, czy pożyczki spotkała się z terminem konsolidacji zobowiązania. Takie rozwiązanie niewątpliwie niesie ze sobą pewne korzyści, polegające w głównej mierze na połączeniu kilku zobowiązań w jedno i niejednokrotnie także na uzyskaniu dodatkowych środków finansowych.
Skorzystanie z takiego produktu finansowego może jednak wiązać się z utratą korzyści, jakie konsument mógłby uzyskać od instytucji finansowej, powołując się na sankcję kredytu darmowego. W niniejszym artykule zostanie omówiona kwestia możliwości skorzystania z sankcji kredytu darmowego w przypadku konsolidacji zobowiązań i zaciągnięcia przez konsumenta kredytu lub pożyczki konsolidacyjnej.
Czym jest sankcja kredytu darmowego (SKD)?
Sankcja kredytu darmowego (SKD) to instytucja prawa konsumenckiego, która pozwala kredytobiorcy spłacić wyłącznie kwotę faktycznie otrzymanego kapitału – bez odsetek, prowizji czy dodatkowych kosztów. Możliwość ta przysługuje w sytuacji, gdy w umowie kredytu lub pożyczki wystąpiły określone wady formalne.
Skorzystanie przez Konsumenta z takiego narzędzia, przewidzianego w przepisach prawa powoduje, że instytucja finansowa traci możliwość uzyskania wynagrodzenia za udzielenie Konsumentowi kredytu lub pożyczki, tym samym taki kredyt lub pożyczka stają się w istocie darmowe. Instytucje finansowe chcąc zminimalizować ryzyko związane w powoływaniem się przez Konsumentów na instytucję sankcji kredytu darmowego podejmują szereg działań, które mogą prowadzić do pozbawienia, czy też ograniczenia przysługujących konsumentom uprawnień. Takim rozwiązaniem jest zaproponowanie konsumentowi kredytu lub pożyczki konsolidacyjnej.

Kiedy Konsument może skorzystać z sankcji kredytu darmowego ?
Skorzystanie przez konsumenta z sankcji kredytu darmowego uzależnione jest od zaistnienia opisanych przepisami prawa przesłanek. Dodatkowo należy podkreślić, iż z uwagi na doniosłość i dalekosiężne skutki, jakie rodzi sankcja kredytu darmowego, powołanie się na to uprawnienie jest możliwe w określonych ramach czasowych. Zgodnie z regulacją przewidzianą w ustawie o kredycie konsumenckim powołanie się na sankcję kredytu darmowego możliwe jest w czasie obowiązywania umowy kredytu lub pożyczki, a także w ciągu roku od dnia wykonania umowy.
W tym miejscu warto pochylić się nad zagadnieniem konsolidacji zobowiązania i wpływem takiego rozwiązania na możliwość skorzystania z SKD.
Jak kredyt konsolidacyjny wpływa na możliwość skorzystania z SKD?
Istotą procesu konsolidacji zobowiązania jest połączenie kilku zobowiązań z różnych umów w jedno zobowiązanie, które następnie jest realizowane na rzecz jednej instytucji finansowej. Bank lub inna instytucja kredytowo – pożyczkowa udziela konsumentowi środków, które pozwalają na spłatę zobowiązań u tego samego lub u innych podmiotów finansowych.
Zawarcie umowy kredytu konsolidacyjnego lub pożyczki konsolidacyjnej powoduje, iż umowy które podlegają konsolidacji uznaje się za wykonane, z momentem kiedy instytucja finansowa dokonuje przelewu środków celem spłaty wskazanych przez konsumenta zobowiązań. Z momentem wykonania umowy rozpoczyna jednak bieg termin jednego roku na powołanie się przez konsumenta na sankcję kredytu darmowego. Jeżeli zatem umowa kredytu lub pożyczki, która podlegała konsolidacji, zawierała w swej treści wady, uprawniające do powołania się na SKD, to należy zwrócić szczególną uwagę na moment dokonania takiej konsolidacji. Moment ten będzie miał bowiem wpływ na zachowanie przewidzianego przepisami prawa terminu na skorzystanie z SKD.

Podsumowanie – czy kredyt konsolidacyjny utrudnia sankcję kredytu darmowego?
Podjęcie decyzji o konsolidacji zobowiązań może mieć bezpośrednie przełożenie na skuteczne powołanie się na sankcję kredytu darmowego, i co za tym idzie uzyskanie przez Konsumenta znacznych korzyści finansowych.
Dlatego każdorazowo przed podpisaniem umowy konsolidacyjnej należy przeanalizować konsekwencje prawne i finansowe. Dla wielu konsumentów, zwłaszcza w sprawach frankowych, rezygnacja z konsolidacji może być kluczem do uzyskania maksymalnych korzyści wynikających z SKD.

Sławomir Buczak
Ekspert Kancelarii de Ostoja-Starzewski, Petka i Wspólnicy Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych