W ostatnich latach coraz więcej frankowiczów decyduje się na dochodzenie swoich praw w sporach z bankami. Szeroka dostępność informacji o nieuczciwych praktykach bankowych, a także korzystne wyroki wydawane przez krajowe sądy i Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawach dotyczących kredytów frankowych, sprawiły, że coraz więcej osób zna swoje prawa i wie, jak ich dochodzić.
W miarę jak kredytobiorcy poszukują wsparcia prawnego, aby odzyskać swoje środki, kluczowym zagadnieniem staje się przedawnienie roszczeń w sprawach frankowych. Wiele osób zastanawia się, czy ich roszczenia mogły już ulec przedawnieniu i jakie terminy obowiązują zarówno dla konsumentów, jak i dla banków. W artykule szczegółowo przyjrzymy się problematyce przedawnienia roszczeń kredytobiorców związanych z umowami kredytów frankowych, analizując aktualne orzecznictwo i jego wpływ na sytuację frankowiczów.
Co to jest przedawnienie roszczeń w sprawach frankowych?
Kredyty we frankach, tak jak każde inne roszczenia majątkowe, podlegają przedawnieniu.
Przedawnienie to czas, po którym roszczenia związane z umową kredytową przestają być możliwe do dochodzenia w sądzie. Choć prawo nie definiuje tego pojęcia, reguluje jego skutki. W praktyce oznacza to, że zarówno bank, jak i kredytobiorca mogą uchylić się od dochodzenia roszczeń po upływie określonego czasu.
Po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Jednakże zrzeczenie się zarzutu przedawnienia przed upływem terminu jest nieważne.
Ile wynosi okres przedawnienia dla frankowiczów?
Wielu frankowiczów może nie zdawać sobie sprawy, że mają ograniczony czas na wniesienie pozwu przeciwko bankom. Wcześniej, zgodnie z obowiązującymi przepisami, termin na dochodzenie roszczeń wynosił aż 10 lat. Jednak w wyniku nowelizacji Kodeksu cywilnego, która weszła w życie 9 lipca 2018 roku, okres przedawnienia został skrócony do zazwyczaj 6 lat.
Ta zmiana ma istotne znaczenie dla kredytobiorców, którzy mogą stracić prawo do dochodzenia swoich roszczeń, jeśli nie podejmą odpowiednich działań w wyznaczonym czasie. Po upływie tego terminu bank ma prawo powołać się na zarzut przedawnienia roszczeń w sprawach frankowych, co skutkuje oddaleniem powództwa. Dlatego tak ważne jest, aby frankowicze byli świadomi tych ograniczeń czasowych i zasięgali porady prawnej, by skutecznie bronić swoich interesów.
Jak liczyć bieg terminu przedawnienie roszczeń w sprawach frankowych?
Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 14 grudnia 2023 r. (sprawa C-28/22) wprowadza istotne zmiany dotyczące przedawnienia roszczeń konsumentów. Zgodnie z tym wyrokiem, bieg przedawnienia dla konsumenta zaczyna się w momencie, gdy dowiedział się on lub powinien był dowiedzieć się o nieuczciwym charakterze warunku prowadzącego do nieważności umowy.
To oznacza, że moment zawarcia umowy kredytowej nie ma znaczenia. Kluczowa jest świadomość konsumenta dotycząca obecności niedozwolonych zapisów w umowie.
Dzięki temu również kredytobiorcy, którzy spłacili kredyt frankowy, mają możliwość wytoczenia powództwa. Świadomość istnienia takich niedozwolonych zapisów można wyrazić na różne sposoby, na przykład poprzez złożenie reklamacji do banku lub wystąpienie z wezwaniem do próby ugodowej. Tego typu działania wysyłają jasny sygnał do banku, że kredytobiorca jest świadomy swoich praw i zamierza je egzekwować.
Jednym z najlepszych sposobów na uzyskanie wiedzy na temat abuzywnych zapisów w umowie kredytowej jest skorzystanie z pomocy profesjonalnego pełnomocnika. Taki ekspert pomoże w dokładnej analizie umowy kredytowej oraz oceni, jakich roszczeń można dochodzić w sądzie. Kancelaria de Ostoja-Starzewski, Petka i Wspólnicy z Rzeszowa oferuje kompleksową pomoc prawną w zakresie analizy umów frankowych oraz skutecznego dochodzenia roszczeń przed sądem. Dzięki ich doświadczeniu kredytobiorcy mogą skuteczniej walczyć o swoje prawa i odzyskać pieniądze.
Czy można przerwać bieg przedawnienia?
Jednym ze sposobów na przerwanie biegu przedawnienia roszczeń w sporach frankowych jest złożenie pozwu do sądu o zwrot nienależnie wpłaconych rat do banku z powodu nieważności umowy. Przerwanie biegu przedawnienia oznacza, że zaczyna ono biec na nowo.
Bieg terminu przedawnienia roszczeń w sporach frankowych dla banków
Gdy sąd stwierdzi nieważność umowy kredytowej, kredytobiorca ma obowiązek rozliczenia się z bankiem.
Jednocześnie warto podkreślić, że banki również są zobowiązane do przestrzegania terminu przedawnienia roszczeń, który nie może rozpocząć swojego biegu szybciej niż dla kredytobiorcy. Można przyjąć, że dla banku termin przedawnienia rozpoczyna swój bieg wówczas gdy, kredytobiorca w sposób świadomy zakwestionuje umowę, np. poprzez złożenie reklamacji.
To ważne, ponieważ zapewnia pewną ochronę prawną dla osób, które zaciągnęły kredyty. Dla banków termin przedawnienia jest krótszy. Zgodnie z artykułem 118 Kodeksu cywilnego, przedawnienie roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej wynosi zaledwie 3 lata.
Kredytobiorcy frankowi, którzy chcą skorzystać z możliwości unieważnienia umowy kredytowej lub dochodzić roszczeń, powinni skorzystać z pomocy wyspecjalizowanych kancelarii prawnych. Dzięki ich pomocy kredytobiorcy mogą upewnić się, czy ich roszczenie nie uległo przedawnieniu i uzyskać pomoc przy odzyskaniu swoich pieniędzy.
Kancelaria de Ostoja-Starzewski, Petka i Wspólnicy zapewnia pomoc prawną w sprawach związanych dochodzeniem roszczeń o zapłatę w związku ze stwierdzeniem nieważności umów frankowych.
Autor: aplikant radcowski Damian Rajche, de Ostoja-Starzewski, Petka i Wspólnicy Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych